TRAFİK KAZASI SONRASINDA ARAÇ DEĞER KAYBI TAZMİNATI TALEPLERİ

Av. Metehan İnce
8 Şub 2024
4 dakikada okunur

Güncelleme tarihi: 21 Haz 2024

GİRİŞ

Trafik kazaları hem can hem de mal kaybına neden olan ciddi olaylardır. Trafik kazaları sonucunda araç sahibinin uğramış olduğu değer kaybının talebi mümkün olmaktadır. Sigorta hukukundan kaynaklanan ve sigorta şirketinden talep edilebilecek araç değer kaybı tazminatı talepleri ile 6098 sayılı TBK ve 2918 sayılı KTK uyarınca araç sahibi ve araç sürücüsünden istenebilecek tazminat talepleri, trafik kazaları sonucunda araçların değerinde meydana gelen azalmayı karşılamak için sigorta şirketlerine yapılan başvurular ile araç sahibine ve sürücüye karşı TBK m.49 uyarınca açılacak haksız fiilden kaynaklanan tazminat davalarının konusunu oluşturmaktadır.

II. TRAFİK KAZASI SONUCU ARAÇ DEĞER KAYBI NEDİR?

Trafik kazası neticesinde zarara uğrayan araç sahipleri, araçlarının tamir masraflarını karşılamak için sigorta şirketlerine başvurabilirler. Kazaya karışan kusurlu aracının sigorta poliçesi ile aracın onarımı gerçekleştirilecektir. Karşı tarafın sigorta ekspertizi ile belirlenmiş olan hasar tutarı aracın onarımı neticesinde TRAMER kayıtlarına işlenecektir. Her ne kadar araç tamir edilse de ülkemiz şartlarında aracın değerinde ve ikinci el piyasasında bir düşüş meydana gelmesi kaçınılmaz olacaktır. Bu durum, araç değer kaybı olarak adlandırılır. Araç değer kaybı, aracın kaza öncesi ve sonrası piyasa değeri arasındaki farktır. Araç değer kaybı, trafik kazası sonucunda mağduriyete uğramış olan araç sahiplerinin maddi zararlarını artırmakta ve bu zararın sigorta şirketler ve sorumlular tarafından giderilmesi gereksinimi doğmaktadır.

Araç değer kaybı talepleri öncelikle sigorta şirketini yapılmak zorundadır. Sigorta şirketine başvuru yapılmadan dava açılması durumunda usulden reddedilecektir. Sigorta şirketine başvuru yapılması gereksinimi KTK’nın 97.maddesinde düzenlenmiştir.

“Madde 97 – (Değişik: 14/4/2016-6704/5 md.) Zarar görenin, zorunlu mali sorumluluk sigortasında öngörülen sınırlar içinde dava yoluna gitmeden önce ilgili sigorta kuruluşuna yazılı başvuruda bulunması gerekir. Sigorta kuruluşunun başvuru tarihinden itibaren en geç 15 gün içinde başvuruyu yazılı olarak cevaplamaması veya verilen cevabın talebi karşılamadığına ilişkin uyuşmazlık olması hâlinde, zarar gören dava açabilir veya 5684 sayılı Kanun çerçevesinde tahkime başvurabilir.”

Değer kaybı talebi için öncelikle sigorta şirketine yazılı başvuruda bulunulması gerekmektedir. Sigorta şirketinin yapılan başvuruyu 15 gün içinde cevaplaması ve sigorta eksperleri tarafından belirlenen araç değer kaybının ödenmesi gerekmektedir. Sigorta şirketinin yazılı olarak yapılan başvuruyu 15 gün içinde cevaplamaması ya da talebin reddedilmesi durumunda ise değer kaybı talebinde bulunan araç sahibinin tahkime başvurma ve dava açma hakları bulunmaktadır.

III. DEĞER KAYBI TALEPLERİNDE ZAMANAŞIMI

Araç değer kaybı taleplerine ilişkin zamanaşımı 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 72. Maddesinde hüküm altına alınmıştır.

“Madde 72- Tazminat istemi, zarar görenin zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten başlayarak iki yılın ve her hâlde fiilin işlendiği tarihten başlayarak on yılın geçmesiyle zamanaşımına uğrar. Ancak, tazminat ceza kanunlarının daha uzun bir zamanaşımı öngördüğü cezayı gerektiren bir fiilden doğmuşsa, bu zamanaşımı uygulanır.”

İlgili hüküm uyarınca araç değer kaybı tazminatı trafik kazasının öğrenilme tarihinden başlayarak iki yıl içinde ve her halde 10 yıl içerisinde zamanaşımına uğrayacaktır.

IV. ARAÇ DEĞER KAYBI ŞARTLARI

Zorunlu trafik sigortası yaptıran araç sahipleri, araç değer kaybını karşı tarafın sigorta şirketinden talep edebilirler. Ancak, bu talep için bazı şartların yerine getirilmesi gerekmektedir. Bu şartlar, kaza tarihinden itibaren en fazla iki yıl geçmiş olması, aracın hasar gören bölgesinin daha önce hasar almamış olması, aracın ağır hasar kaydına sahip olmaması, aracın kısa süreli kiralık, taksi, dolmuş, test aracı, koleksiyon veya antika araç olmaması, aracın motorlu bisiklet olmaması ve kazada tamamen kusursuz veya daha az kusurlu olmasıdır. Bu şartları sağlayan araç sahipleri, araç değer kaybını yazılı olarak karşı tarafın sigorta şirketine bildirdikleri takdirde sigorta şirketi, araç değer kaybını ödemekle mükelleftir.

Hukukumuzdaki eski düzenlemede 165.000 km üzerindeki araçlarda değer kaybı talebi mümkün olmamaktaydı fakat 2021 yılında Trafik Sigortası Genel Şartları kapsamında yapılan değişiklikle araç değer kaybı tazminatında kilometre sınırı kaldırılmıştır. Yeni düzenleme uyarınca değer kaybı koşullarını sağlayan her yaş ve kilometredeki araç için araç değer kaybı tazminatı talebi mümkün hale gelmiştir.

V. ARAÇ DEĞER KAYBI TALEPLERİ VE DAVA SÜRECİ

Araç değer kaybı tazminatı taleplerinde öncelikle karşı taraf aracın sigorta şirketine yazılı başvuruda bulunmak gerekmektedir. Karşı taraf aracının sigorta şirketi yazılı bildirime 15 gün içerisinde cevap vermez ya da değer kaybı tazminatına ilişkin ödemede bulunmazsa zarar gören araç sahibinin zamanaşımı süreleri içinde 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 30.maddesi uyarınca Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurma veya hukuk mahkemelerinde dava açma hakkı bulunmaktadır. Değer kaybı tazminatlarında tahkime başvurma gerek süreler gerekse yargılama masrafları açısından daha makul olduğundan genellikle tercih edilmektedir. Ayrıca belirtmek gerekir ki Sigorta Şirketine yazılı başvuruya istinaden şirket tarafından yapılan ödemenin gerçek zararı karşılamaması durumunda da eksik ödenen miktarı talep edebilmek için Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurma veya hukuk mahkemelerinde dava açarak zararı talep etmek mümkündür.

Araç değer kaybı tazminatı talep eden tarafın dava yoluna başvurma hakları da bulunmaktadır. Sigorta Şirketine yapılan yazılı başvuru üzerine 15 gün içerisinde ödeme yapılmaz ya da cevap verilmezse sigorta şirketine karşı dava açılabilecektir. Sigorta şirketine karşı açılacak değer kaybı tazminat davalarında 6102 sayılı TTK m.4 uyarınca Asliye Ticaret Mahkemeleri görevlidir. Ancak görevli mahkeme davacı tarafın tüketici veya tacir olma duruma göre değişiklik gösterebilecektir. Değer kaybı tazminatının sigorta şirketinden talep edilemeyeceği durumlarda ise araç sahibi ve araç sürücüne karşı 6098 sayılı TBK m. 49 “Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür.” hükmü uyarınca haksız fiilden kaynaklı tazminat davası ikame edilebilecektir. Haksız fiilden kaynaklı tazminat davalarında ise görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemeleri olacaktır.

VI. SONUÇ

Araç değer kaybı talepleri, sigorta hukukunda sıkça karşılaşılan ve çözümü zor olan bir sorundur. Araç sahipleri, araç değer kaybının tazminini almak için kanuni düzenlemelere uygun olarak hareket etmelidir. Kaza sonucunda zarara uğrayan ve aracında değer kaybı ortaya çıkan araç sahiplerinin sigorta şirketine başvurma, Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurma ve hukuk mahkemelerinde dava açma hakları bulunmaktadır. Nitekim araç değer kaybı tazminatı taleplerinin olumlu olarak kısa sürede tamamlanması için alanında uzman bir avukattan hukuki destek almak ilgili sürecin usul ve hukuka uygun işletilmesini sağlayarak tarafların hak kaybına uğramasını engelleyecektir.

VII. Araç Değer Kaybı Tazminatı Davalarında TNC Hukuk & Danışmanlık Bürosu’nun Rolü

TNC Hukuk & Danışmanlık Bürosu, alanında uzman avukat kadrosuyla hukukun her alanında profesyonelleşmiş ve müvekkillerine en doğru hizmeti sunma gayesi ile çalışan, iş ortağı olarak gördüğü müvekkillerinin her sahada hukuka dair ihtiyaçları olan desteği onlara sunan bir hukuk firmasıdır. Araç değer kaybı tazminatı, sigorta hukuku alanında önemli ve hassas bir konudur. Bu konuda, kaza sonucunda maddi olarak zarar gören ve aracında değer kaybı oluşan araç sahiplerinin haklarının korunması ve adaletin sağlanması için, deneyimli ve yetkin bir hukuki destek gerekmektedir. TNC Hukuk & Danışmanlık Bürosu, bu alanda, araç sahiplerine arabuluculuk, tahkim ve dava süreçlerinde hukuki danışmanlık ve dava takibi hizmeti vermektedir. TNC Hukuk & Danışmanlık Bürosu, araç değer kaybı tazminatı konusunda, müvekkillerine en güvenilir, en kaliteli ve en hızlı hizmeti sunmak için çalışmaktadır.

Sizler de içerisinde bulunduğunuz süreçlere ilişkin hukuki danışmanlığımızdan faydalanmak için hemen bizler ile iletişime geçin.

İletişim Bilgilerimiz: